F.156R
Henricus de Hassia
(Edidit Edit A. Lukács)


[156r] verificetur predicatum, igitur necesse est quodlibet istorum termini distribuibilium distributum intelligi sub termino cui additur signum universale. Hoc enim inportat apud Aristotelem dici de omni et dici de nullo.


Capitulum 5m[1]

Terminus singularis numeri universalis distribuitur per quatuor manens singularium. Primo pro singularibus propriis vagis ut sunt iste homo et iste homo. Secundo pro singularibus propriis determinatis, quia sub quolibet termino communi sunt possibiles conceptus singulares essentiales ut patuit 2 capitulo. Tertio distribuitur pro singularibus predictis adiunctis eis quibusdam determinationibus ut iste homo qui est materia et forma. Quarto distribuitur pro singularibus vagis sumptis sub quocumque termino communi adiuncto termino qui distribuebatur tamquam determinatione, cuiusmodi sunt isti termini singulares hec res que est homo, hec dualitas que est homo, iste Sor et Plato qui sunt homo, hec animal album quod est homo, etc. Et ad istos quatuor manentes singularium fit descensus sub termino distributo secundum suppositionem realem communem vel suppositi suppositione reali communi.


6[2]˂m˃ ˂Capitulum˃

Terminus pluris numeri solum distribuitur pro multitudinibus suppositorum termini numeri singularis qui distribuitur. Supponit pro quibuscumque pluribus suppositis sui termini singularis numeri ut notum est in istis et consimilibus: omnes homines viventes sunt, omnes homines currunt, omnes divine persone sunt due vel tres.

Iterum, si distribuentur pro supposito, iste syllogismus esset bonus: Omnes res producte in Domino sunt due persone, Filius est res producta in Domino, igitur Filius est due persone.’


7m[3] ˂Capitulum˃

Et ratione sinkategorematis singularis numeri non est distribuere pro pluralibus suppositorum termini universalis cui additur, quia tunc ubique ita distribueretur, quia alicubi in tali enuntiatione omne a est b distribuitur[4] et pro complexo copulantis[5] ex terminis singularibus ipsius a ut pro hoc a et pro hoc a, et non poterit dari ratio, quare etiam non hic Omnis homo est animal, igitur. Ista consequentia semper erit ubique bona: Omnis homo est animal, Sor et Plato sunt, igitur Sor et Plato sunt animal.

Item, ad veritatem universalis affirmative requiritur quod predicatum verificetur de omni pro quo distribuitur[6] subiectum, et e converso, de ratione eorum pro quibus distribuitur subiectum, ut de quelibet illorum verificetur predicatum propositionis universalis. Si ipsa fuerit vera, modo certum est quod ad veritatem huius universalis Omnis homo est animal, omnino requiritur quod de Sor et Platone verificentur esse animal, quia hec existente falsa secundum suppositionem disiunctivam predicati universalis nichilominus esset vera.

Item, complexa copulativa ex terminis singularibus alicuius termini universalis singularis numeri sunt propria termini communis pluris numeri ut visum est in precedenti conclusione, igitur non verum esse posset singularia termini communis singularis numeri alias in aliqua materia equivalentur universalis de subiecto singulari universali de subiecto pluri ut iste propositiones Omnis homo est animal, Omnes homines sunt animal, vel saltem ad primam sequeretur secunda. Et esto quod Plato concessisset istam, non tamen concessisset propter hoc in prima ly homo distribuitur pro pluralitatibus vel complexio copulatis singularium ly homo, quia si hoc esset de virtute